Wat betekent het afschaffen van de oudedagsreserve?

De Fiscale Oudedagsreserve (FOR) wordt per 1 januari 2023 afgeschaft. Daarmee vervalt een mogelijkheid voor zzp’ers om fiscaal voordelig te sparen voor hun pensioen zónder het bedrag meteen apart te hoeven zetten. Maar wat betekent dat in de praktijk? En wat is het alternatief?

Hoe werkte de FOR?

Als zelfstandig ondernemer die voldoet aan het urencriterium, kon je gebruik maken van de Fiscale Oudedagsreserve (FOR). Je zet dan jaarlijks een percentage van je ondernemingswinst opzij. In 2022 ging het om 9,44% met een maximum van €9.632. Over dat bedrag betaalde je dus op dit moment geen inkomstenbelasting. Daarnaast hoef je het geld niet meteen daadwerkelijk apart te zetten voor pensioen, het mag in de onderneming blijven.

Afrekenen

Natuurlijk moet er op een bepaald moment wél afgerekend worden met de fiscus, dat gebeurt in de regel wanneer de zelfstandige stopt met het bedrijf. Er wordt dan belasting geheven over de totale opgebouwde reserve. Je kunt er voor kiezen om op dat moment de opgebouwde FOR storten in een lijfrente, je betaalt de belasting dan gespreid omdat de lijfrente-uitkeringen belast zijn. Overigens kun je ook tussentijds, bijvoorbeeld jaarlijks, de FOR inleggen in een lijfrente.

Valkuil FOR

Uit onderzoek van BrightPensioen blijkt dat maar liefst een derde van de zelfstandigen gebruik maakt van de FOR. Maar ook bleek dat drie van de tien mensen die de FOR gebruikt, het geld niet apart zet. Een even grote groep zet ‘een deel’ apart. De vraag is hoe deze groep uiteindelijk moet afrekenen met de fiscus. Ook opmerkelijk was dat een op de tien zelfstandigen helemaal niet wist dat er op enig moment afgerekend moet worden. De valkuil van de FOR is dat het een mooie aftrekpost is, maar dat de consequenties niet helder zijn en dat er in veel gevallen helemaal geen pensioen wordt opgebouwd.

Wat moet ik nu doen?

Over belastingjaar 2022 kan je de FOR nog gebruiken. Heb je inmiddels een behoorlijke FOR opgebouwd in je bedrijf, overleg dan met je boekhouder of financieel adviseur wat je het beste kunt doen én hoe je in de toekomst verder gaat sparen voor je pensioen.

Lijfrente: ruimte neemt toe

Wil je voortaan voor je oude dag sparen door in te leggen in een lijfrente of deed je dat al? De nieuwe Wet toekomst pensioenen die op dit moment in de Tweede Kamer wordt behandeld, wil de jaarruimte fors uitbreiden, zodat het voor zelfstandigen makkelijker wordt om pensioen op te bouwen. Het grote verschil met de FOR is dat het geld niet meer beschikbaar is, wanneer je bijvoorbeeld krap zit of wilt investeren. Maar dat is ook meteen de veiligheidsklep: je hebt het dan daadwerkelijk weggezet voor je oude dag.

Startpunt

Vind je het tijd worden om iets te doen aan je pensioen? Zoek eerst eens uit wat je nodig denkt te hebben. Heb je in het verleden pensioen in loondienst opgebouwd? Heb je overwaarde in je woning en wil je op termijn kleiner gaan wonen? Dat speelt allemaal mee. Te weinig opbouwen is niet goed, maar teveel opbouwen ook weer niet nodig.

Onze adviseurs helpen jou om een goede oplossing te bedenken waarmee je geld overhoudt voor nu, en spaart voor later.